W świecie określanym akronimem VUCA:

• Volatility (zmienność),
• Uncertainty (niepewność),
• Complexity (złożoność),
• Ambiguity (niejednoznaczność).

funkcjonowanie i utrzymanie firmy na rynku zależy przede wszystkim od zdolności i umiejętności firmy do adaptacji do zachodzących zmian, umiejętności rozwoju w konkurencyjnym środowisku, uczenia się i od szybkiego dostarczania wartości klientom. To jednak tylko jedna strona medalu.

Drugą stroną medalu jest stabilność, niezawodność oraz efektywność. Te dwa aspekty muszą więc - niczym yin i yang – iść „ręka w rękę”.

Dla mnie połączenie obu tych elementów: zwinności, dynamiki oraz stabilności i niezawodności to zwinność biznesowa (ang. Business Agility).

Natomiast metody zwinnej pracy (ang. Agile) mogą być tylko i wyłącznie efektywnym (lub nie) środkiem prowadzącym do celu, jakim jest właśnie zwinność biznesowa.

Zwinne przywództwo to jeden z elementów zwinności biznesowej. I tak, jak zwinność biznesowa opiera się moim zdaniem o chińską zasadę yin – yang. Chińskie filozofie: taoizm, konfucjanizm i buddyzm kładły nacisk na harmonię. Uważały, że świat nieustannie się zmienia i jest pełen sprzeczności. I że dla zrozumienia świata i jednego stanu rzeczy, musi zaistnieć jego przeciwieństwo.

Przenosząc zasadę yin-yang na obszar zwinnego przywództwa można zidentyfikować szereg takich „rzeczy” i ich przeciwieństw. Co w praktyce oznacza, że zwinne przywództwo powinno obejmować właśnie takie przeciwstawne pojęcia, a zwinny lider powinien świadomie poruszać się po całym spektrum podejść: potrafić być zarówno po stronie yin, jak i po stronie yang i dążyć do zachowania obu tych stron w harmonii i równowadze. A jeśli nie jest możliwe utrzymanie takiej harmonii (świat się przecież stale zmienia), to lider musi rozumieć co się aktualnie dzieje i musi działać odpowiednio do zmieniającej się sytuacji, działać … zwinnie.

Jakie są więc te „rzeczy” i ich przeciwieństwa w obszarze zwinnego przywództwa? Poniżej znajdziecie listę – nazwaną: Yin i Yang zwinnego przywództwa, kilku – moim zdaniem – najważniejszych z tych „rzeczy”. O ich szczegółach napiszę już w kolejnych tekstach.

Yin i Yang zwinnego przywództwa:

1. Myślenie dialektyczne (czyli w uproszczeniu: „i to, i tamto”) oraz znaczenie kontekstu, jako przeciwieństwo zachodniej logiki typu „albo -albo” i zachodniej dekontekstualizacji.

To myślenie dialektyczne ( „i – i”) oraz znaczenie kontekstu widać będzie jasno w poniższych punktach.

2. Rozum i emocje:

Każdy z nas to wg metafory Jonathana Haidta jeździec na grzbiecie słonia. Jeździec to nasza część racjonalna, rozum, myślenie; słoń to część emocjonalna. Słoń jest większy, silniejszy, więc bardzo często to on steruje naszymi zachowaniami i działaniami. Jak do słonia podejść? Jak zrealizować swoje – racjonalne – cele? Jak znaleźć harmonię i zapewnić współpracę obu tych elementów – to zadanie zwinnego lidera.

3. Wartości i cele jako podstawa działania firmy i zespołu

Wartości oddziaływają głównie na emocje, cele zaś (np., w metodzie OKR) zarówno na emocje, jak i na rozum. Konieczne jest więc uwzględnienie i jednego i drugiego aspektu. Zwinny lider dba więc o … oba te elementy. Dba … a nie narzuca.

4. Ewolucyjne upełnomocnianie – przekazywanie i przejmowanie władzy i odpowiedzialności

Upełnomocnienie to nie jakiś finalny stan, to ewolucja, to zwiększanie, ale i zmniejszanie (uzależnione od kontekstu) uprawnień decyzyjnych pracowników i zespołów. Konieczne jest więc znajdowanie odpowiedniej równowagi

5. Zespół i współpraca oraz właściwe „zagospodarowanie” indywidualności

Zbiorowa mądrość i inteligencja stanowi oczywiście istotny element przewagi konkurencyjnej. Po drugiej stronie mamy i będziemy mieli indywidualności, najlepiej czujące się i najbardziej efektywne w samodzielnej pracy. Co powinien więc robić lider? To chyba jasne.

Oraz kolejne punkty niewymagające chyba komentarza:

6. Lider i wyłaniający się liderzy, czyli zwinne przywództwo na każdym szczeblu firmy|
7. Bezpieczeństwo psychologiczne i wyzwania (ograniczenia)
8. Wiedza specjalistyczna i generalna (general specialist)
9. Struktura organizacyjna: zwinna i bardziej tradycyjna (w rodzaju funkcjonalnej)
10.Praktyki zarządzania firmą i praktyki przywództwa: stabilne i dynamiczne

Co sądzicie o takim podejściu do zwinnego przywództwa? A może macie kolejne punkty do powyższej listy?